เอจออฟเอ็มไพร์ส ( Age of Empires; AoE) เป็นชุดวิดีโอเกมแนวแนววางแผนการรบเรียลไทม์อิงประวัติศาสตร์ซึ่งเปิดตัวในปี 1997 พัฒนาโดยเอนเซมเบิลสตูดิโอส์ และวางจำหน่ายโดยไมโครซอฟท์ ตัวเกมยังเป็นเกมแรกในชุดวิดีโอเกม เอจออฟเอ็มไพร์ส ตัวเกมใช้เอนจินเกม Genie Engine ที่เป็นเอนจินเกม 2 มิติ ตัวเกมให้ผู้เล่นสวมบทเป็นผู้นำของอารยธรรมโดยพัฒนาอารยธรรมต่าง ๆ จนครบทั้ง 4 ยุค (ยุคหิน ยุคหินใหม่ ยุคสัมฤทธิ์ และยุคเหล็ก) ภายหลังเกมถูกพอร์ดลงพอคเก็ตพีซีโดยวินโดว์ แต่ยังคงคล้ายกับภาคเดิมบนพีซี และมีภาคเสริมชื่อ เดอะไรซ์ออฟโรม ซึ่งได้วางจำหน่ายในปี 1998 ก่อนที่เกม เอจออฟเอ็มไพร์ส’ เดิมและภาคเสริมได้วางจำหน่ายในภายหลังในชื่อ “เดอะโกลด์อิดิชั่น” และเกมภาคต่อ เอจออฟเอ็มไพร์ส 2 ได้วางจำหน่ายในปี 1999 ตัวเกมยังมีการรีมาสเตอร์ในชื่อ เอจออฟเอ็มไพร์ส: ดีฟินิทีฟอิดิชั่น ซื่งออกวางจำหน่ายในวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2018ผู้เล่นจำเป็นต้องพัฒนาอารยธรรมตั้งแต่มนุษย์ยังล่าสัตว์และเก็บเกี่ยว และพัฒนาสู่ยุคเหล็ก เพื่อให้ได้มาซึ่งชัยชนะ ผู้เล่นต้องเก็บเกี่ยวทรัพยากรเพื่อใช้ในการสร้างยูนิต และเทคโนโลยีที่ก้าวหน้าขึ้น อย่างเช่น การตัดไม้ จะไม่สามารถเพิ่มมาได้อีก สามารถสร้างได้ 12 อารยธรรม แต่ละอารยธรรมจะมีคุณลักษณะเฉพาะตัวแตกต่างกันออกไป รวมถึงการพัฒนาเทคโนโลยีของแต่ละยูนิต
แต่ ละอารยธธรรมแตกต่างกันออกไป ส่วนประกับหลักในเกม ประกอบด้วยยุคต่าง ๆ ได้แก่ ยุคหิน ยุดเครื่องมือ ยุคสำริด และยุคเหล็ก สำหรับตัวละครในแต่อารยธรรม จะแตกต่างกันออกไป เช่น บางชนเผ่ามีแต่บางชนเผ่าไม่มี หรือบางชนเผ่าอัฟเกรดยูนิตได้ต่อแต่บางชนเผ่าอัฟเกรดยูนิตต่อไปไม่ได้อีก และจะมีโบนัสของยูนิตในแต่ละอารยธรรมที่แตกต่างกันออกไปเกมสามารถเล่นได้สูงสุดสี่คน ในการเล่นผู้เล่นเดี่ยว ผู้เล่นจะต้องบรรลุวัตถุประสงค์ที่เกมระบุไว้ ภารกิจนี้เป็นสถานการณ์ที่เคยเกิดขึ้นอ้างอิงประวัติศาสตร์ของอารยธรรม อียิปต์, กรีก, บาบิโลนและยามาโตะ นอกจากนี้ยังมีภารกิจที่ได้จัดทำพิเศษสำหรับรุ่นสาธิตที่ เกิดขึ้นกับประชาชาในประชาชนจักรวรรดิ นอกเหนือจากภารกิจปกติยัง มีโหมดเกมที่เรียกว่า “แผนที่สุ่ม” ซึ่งในแผนที่ที่แตกต่างกันจะถูกสร้างขึ้นสำหรับแต่ละเกมใหม่ รูปแบบของแผนที่แบบสุ่ม เช่น สุ่มทรัพยากรให้ โดยเป็นการเล่นแบบเดธแมตช์เอจออฟเอ็มไพร์ส ยังอำนวยความสะดวกในการเล่นแบบออนไลน์ และแบบเครือข่าย สามารถเล่นได้พร้อมกัน 8 คน เพราะการเล่นเครือข่ายมีความซับซ้อนน้อยกว่า การสมัยใหม่มักล่าช้าและขาดการมักจะเกิดขึ้น จนกระทั่งถึง 19 มิถุนายน 2006 ในการเล่นหลายผู้เล่นได้รับการสนับสนุนโดยไมรโครซอฟท์ ซึ่งจำเป็นต้องใช้ซีดีรอม รวมทั้งถึงเอจออฟเอ็มไพร์ส และเอจออฟเอ็มไพร์ส 2 เอจออฟคิงส์ ในการเข้ามาเล่น
การสร้างสถานการณ์ หรือชุดของสถานการณ์ (ภารกิจ) ผู้ใช้สร้างขึ้นเองได้ โดยสร้างเครื่องมือที่เกมเตรียมไว้ให้ ซึ่งสามารถสร้างได้ที่ง่าย และง่ายต่อการเรียนรู้ ถ้าเทียบกับเกมในปัจจุบัน แต่ก็มีความสามารถน้อยลง สตูดิโอที่ใช้สร้างสถานการณ์ที่ จะทำให้ภารกิจเล่นคนเดียวที่มาพร้อมกับเกมที่ขายมากับขายปลีก เว็บไซต์ทางการต่าง ๆ อยู่ที่สถานการณ์ที่กำหนดเองสามารถส่งและดาวน์โหลด ในปลายปี 2005 ก็พบว่าโดยการปรับเปลี่ยนไฟล์ข้อมูลต่าง ๆ อยู่ในรุ่นทดลองของเกมอาจจะ บางหน่วยรบ รวมถึงอากาศยาน และพระเอก จะมีให้ในโหมดของผู้เล่นสร้างขึ้นเองเช่นกัน การแก้ไขความเป็นเจ้าของ เมื่อหน่วยใกล้มัน ผ่านการแก้ไขข้อมูลโดยกฎของตำแหน่งของหน่วย การแก้ไขนี้จะช่วยให้หน่วยงานที่จะถูกวางไว้บนพื้นที่ใดและด้านบนของหน่วย งานอื่น ๆ ซึ่งจะสร้างโอกาสใหม่สำหรับการออกแบบ การค้นพบที่สำคัญอื่น ๆ ได้แก่ ต้นแบบภูมิประเทศใหม่โหมด คูณพลังชีวิต ของแต่ละหน่วย และ เครื่องมือในการแก้ไขขนาดแผนที่
ผู้เล่นเลือกเล่นเป็นหนึ่งใน 12 อารยธรรม อารยธรรมจะถูกจัดเรียงเป็นสี่รูปแบบสถาปัตยกรรมที่แตกต่างบนพื้นฐานของเอเชียตะวันออก เมโสโปเตเมีย อียิปต์ และสถาปัตยกรรมกรีก ซึ่งกำหนดลักษณะที่ปรากฏในเกมของพวกเขา 12 อารยธรรม คือ: เมดิเตอร์เรเนียนตะวันออก ชาวกรีก มิโนอัน ฟินิเชียน เมดิเตอร์เรเนียนตะวันตก ชาวอียิปต์ อัสซีเรีย ซัมเมเรียน เมโสโปเตเมียตะวันออก บาบิโลเนีย เปอร์เซีย คนฮิตไทต์ เอเชีย ชาง โจซัน ยามาโตะเทคโนโลยี มีการวิจัย อาคารจะมีการเชื่อมโยงกันกับสิ่งอื่นๆ ตัวอย่างเช่น การวิจัยทางศาสนาจะทำในวัดและเกราะที่ดีขึ้นมีการวิจัยในการจัดเก็บความ ก้าวหน้า อู่.เทคโนโลยี มาในหลายประเภทเช่นการอัพเกรดทหาร (อาวุธที่ดีขึ้นและเกราะสำหรับหน่วย) อัพเกรดทางเศรษฐกิจ (การเพิ่มประสิทธิภาพของการรวบรวมทรัพยากร) อัพเกรดศาสนา (อัตราการแปลงที่เร็วขึ้นและความสามารถมากขึ้นสำหรับพระสงฆ์) และการอัพเกรดโครงสร้างพื้นฐาน (ป้อมปราการที่แข็งแกร่งและมีความยืดหยุ่นมากขึ้นอาคาร) เป็นงานวิจัยเทคโนโลยีขั้นพื้นฐานเสร็จสมบูรณ์เทคโนโลยีขั้นสูงมากขึ้นอาจ กลายเป็นใช้ได้ เทคโนโลยีบางอย่างที่ไม่สามารถใช้ได้กับอารยธรรมบางอย่าง เทคโนโลยี มีบทบาทสำคัญมากในกลยุทธ์ของเกม เป็นอารยธรรมดำเนินผ่านยุคเทคโนโลยีกลายเป็นมากขึ้นและมีราคาแพงมากขึ้นซึ่ง ทำให้การเก็บรวบรวมทรัพยากรที่จำเป็นในการวิจัยพวกเขา ความยากคือการ ผลให้สมดุลแรงงานของชาวบ้านทั่วทรัพยากรต่างๆที่สามารถสร้างความแตกต่าง ระหว่างชัยชนะและความพ่ายแพ้
สามารถควบคุมการเล่นที่หลากหลายของหน่วยทหารและพลเรือนได้ หน่วยส่วนใหญ่สามารถอัพเกรดได้ผ่านการวิจัย (เช่นการเคลื่อนที่เร็วขึ้นสำหรับชาวบ้าน เกราะที่แข็งแกร่งสำหรับหน่วยทหาร และช่วงการยิงที่ยาวขึ้นสำหรับพลธนู) หน่วยพลทางบก ใช้เป็นที่แพร่หลายมากที่สุดในเกมเพลย์ ชาวบ้านที่เป็นหน่วยพื้นฐานมากที่สุดในเกม เอจออฟเอ็มไพร์ส หน้าที่หลักของพวกเขาคือการรวบรวมทรัพยากร ตัดต้นไม้สำหรับไม้เหมืองหินและทองและการล่าสัตว์หาอาหารการเกษตรหรือตกปลาจะ ได้รับอาหาร. ชาวบ้านยังสามารถสร้างอาคารและการซ่อมแซมทั้งอาคารและเรือของกองทัพเรือและ มีความสามารถในการมีส่วนร่วมในการต่อสู้มือ เมื่อมีความจำเป็น พระสงฆ์ที่ไม่ได้เป็นหน่วยรบ สามารถรักษาหน่วยพันธมิตรหรือ “แปลง” ศัตรู (ในกรณีที่เป้าหมายที่มีการเปลี่ยนแปลงความจงรักภักดี) หน่วยทหารราบ เช่น , ทหารราบ และ ทหารที่มีโล่ใช้ต่อสู้แบชุลมุน และจะโจมตีในระยะประชิด หน่วยติดตั้งรวมถึง ทหารม้า และช้างศึก ติดตั้งธนู หรือทหารเดินเท้า มีการโจมตีที่หลากหลาย หน่วยล้อมแบ่งเป็นสองประเภท: ยิง และ บอลลิสต้า ยิงก้อนหินขว้างซึ่งสร้างความเสียหายระเบิดส่งผลกระทบต่อทุกหน่วยงานใน พื้นที่ขนาดเล็กและโดยเฉพาะอย่างยิ่งที่มีประสิทธิภาพกับอาคารและกลุ่มของ หน่วย บอลลิสต้า เป็นน้อยกว่าความเสียหายกับอาคารและหน่วย แต่ก็ยิงได้เร็วขึ้นและมีราคาถูกกว่าหนังสติ๊ก หน่วยทะเลมักจะใช้เป็นหน่วยสนับสนุน แต่มีความจำเป็นเพื่อนำไปสู่ชัยชนะ เรือประมง มีความคล้ายคลึงกับชาวบ้าน พวกเขาสามารถจับปลา เรือสินค้าใช้หาทรัพยากรทางการค้าจากคลังสินค้าและการแลกเปลี่ยนทองที่ ท่าเรือของผู้เล่นอื่นที่มี ปริมาณของทองคำที่ได้รับการเทียบกับระยะห่างระหว่างท่าเรือทั้ง เรือขนส่งดำเนินการหน่วยที่ดินจากพื้นที่หนึ่งของที่ดินไปยังอีก เช่นเดียวกับการโจมตีเรือข้าศึกเรือรบจะมีประสิทธิภาพมากในการโจมตีหน่วย ที่ดินที่ใช้ใกล้กับชายฝั่ง (เพราะจะไม่สามารถโจมตีกลับได้) เรือรบมาไม่ว่าจะเป็นเรือที่ลูกศรไฟไหม้หรือ ไทรริเมส ซึ่งเปิดประตูออกมายิงก้อนหินได้ (ซึ่งมีประสิทธิภาพมากกับการทำลายอาคารใกล้ชายฝั่ง) ประเภทหน่วย ที่เหมือนกันโดยไม่คำนึงถึงอารยธรรม (แม้ว่าอารยธรรมบางอย่างอาจมีการปรับปรุงรูปแบบของหน่วยงานเหล่านี้) ตัวอย่างเช่นเกาหลี โจซัน พลดาบเหมือน กับเปอร์เซีย และโพนิเซียน เช่นเดียวกับพลธนู, นักดาบ,และอื่น ๆ ยุทธยานยนต์ และเสื้อผ้าบางอย่างไม่ตรงตามในอดีต เช่นดาบยาวมีความคล้ายคลึงมากกับกองกำลังโรมัน บางหน่วยก็ยังมีอยู่ในเกมเอจ ออฟ เอ็มไพร์มไม่เคยมีในประวัติศาสตร์ เช่น ชนเผ่าฮอฟไลท์ สามารถรับการฝึกฝนได้โดย ทุกอารยธรรม ยกเว้นเปอร์เซีย และอารยธรรมกลางในเอเชียบางคนสามารถฝึกพยุหเสนาและ ชนเผ่าเซ็นทูเรียส ในขณะที่ญี่ปุ่นยามาโตะสามารถสร้าง ไทรเมส ได้